Startup Mỹ ứng dụng Công Nghệ do NASA phát triển cho robot sao Hỏa vào lốp xe đạp dưới mặt đất nhằm tăng độ bền và tính hiệu quả.
Lốp siêu đàn hồi được tạo ra lần đầu tiên bởi NASA và hiện nay được thương mại để sử dụng trên mặt đất bởi công ty SMART Tire, rất bền chắc và không bị xẹp. Lốp được chế tạo từ NiTinol+ (nickel – titan), một vật liệu Công Nghệ độc đáo vừa cứng chắc như titan vừa đàn hồi như cao su. Những khó khăn mà robot của NASA trải qua trên sao Hỏa (không có đường, nhiệt độ hạ tới -100 độ C và nhiều thách thức khác) đã dẫn tới sự ra đời của lốp siêu đàn hồi.
Thiết kế chịu tải của SMART Tire cũng sử dụng những đặc tính của hợp kim ghi nhớ hình dáng. Kim loại độc đáo này có thể giãn, nén, uốn cong, sau đó thẳng lại với đủ lực để dịch chuyển vật thể khối lượng lớn. Thông qua thay đổi pha phân tử, lốp lấy lại 100% hình dáng cũ ngay cả sau khi bị biến dạng mạnh, theo công ty SMART Tire.
Lốp xe Metl được làm bằng hợp kim ghi nhớ hình dạng (SMA), gồm những sợi mảnh đan vào nhau để tạo thành cấu trúc dẻo dai, có thể uốn theo các dạng địa hình. Nó không cần bơm hơi, không bị thủng và có độ ma sát tốt hơn lốp cao su bơm hơi thông thường.
Hợp kim ghi nhớ hình dạng (SMA) sử dụng cho xe đạp chạy trên mặt đất. (Ảnh: NASA).
SMA hoạt động giống như một bộ giảm xóc, cho phép các phương tiện đi qua địa hình nhiều sỏi đá dễ dàng hơn. Ban đầu, NASA phát triển Công Nghệ này để đảm bảo bánh xe nhôm của Curiosity, robot hoạt động trên sao Hỏa, luôn bền và khó hư hỏng.
“Nhờ khả năng chuyển pha ở cấp độ phân tử dưới áp lực, SMA không giống bất cứ vật liệu nào. Nó thể hiện sự ghi nhớ hình dạng một cách hoàn hảo qua thời gian. Kết quả là chúng ta sẽ có những chiếc xe đạp tân tiến, nhẹ, bền và không bao giờ xịt lốp”, Earl Cole, CEO của SMART Tire, cho biết.
SMART Tire dự định bán lốp Metl vào năm sau. NASA khẳng định Công Nghệ này có thể sử dụng cho xe scooter, xe tải và ôtô con trong tương lai. “Chúng tôi hiểu rằng cần phát triển và thử nghiệm Metl nhiều hơn trước khi nó sẵn sàng cho thị trường phương tiện 4 bánh. Chiến lược ban đầu của chúng tôi là tập trung bán cho những khách hàng đặc biệt và thị trường xe hai bánh“, đại diện công ty cho biết.
NASA chọn SMART Tire để trao Công Nghệ lốp xe không bơm hơi qua chương trình Startup Studio. Đây là chương trình của NASA nhằm kết nối doanh nghiệp với Công Nghệ vũ trụ cho các mục đích thương mại.
Sự hợp tác với SMART Tire mang lại tiềm năng lớn, theo Harvey Schabes, giám đốc đơn vị chuyển giao Công Nghệ tại trung tâm nghiên cứu Glenn thuộc NASA. NASA muốn tiếp tục phát triển Công Nghệ này để tạo ra một vật liệu chất lượng tốt giúp cải tiến đáng kể lốp xe cho các robot thám hiểm trong tương lai.
Lốp METL sẽ được ứng dụng vào đâu?
Những điểm trên cho thấy một điều mà chính Young cũng công nhận: ứng dụng đầu tiên của loại lốp này không phải là xe đạp đua hay xe địa hình mà là dành cho các dịch vụ xe đạp công cộng (bikeshare).
Xe đạp công cộng.
Ích lợi lớn nhất của lốp METL là nó không thể xì hơi, điều này rất hợp lý nếu bạn phải quản lý nhiều xe cùng một lúc. Người dùng các dịch vụ xe đạp công cộng có lẽ không quan tâm tới trải nghiệm đạp xe hay các vấn đề liên quan là mấy so với những người yêu xe đạp – đem lại lợi thế cho Smart trong việc ứng dụng sản phẩm này và thu thập dữ liệu giúp giải quyết các vấn đề tồn đọng. Công ty hiện đã có hợp đồng với dịch vụ chia sẻ phương tiện vận tải Spin.
Vậy tại sao công ty lại nhắm đối tượng tới thị trường xe đạp? Calvin Young – một người yêu thích đạp xe và loại lốp này là một ý tưởng xuất phát vì đam mê, nảy sinh khi anh đang làm thực tập viên cho NASA. “Từ góc độ của công ty, xe đạp là một ứng dụng khả thi cho ý tưởng này” – Young nói. Nói theo cách khác, xe đạp là phương án ít rủi ro để hiện thực hóa ý tưởng, và một khi đã hoàn thiện thì mở rộng ra các lĩnh vực khác sẽ dễ hơn.
“Đây không phải là một tương lai quá xa vời. Công nghệ này đã gần hoàn thiện và vấn đề chỉ là đưa nó vào thực tiễn và giới thiệu tới người tiêu dùng. Rất có khả năng bạn sẽ thấy loại lốp này trên xe đạp phổ thông trong một vài năm tới”.
Nhưng nếu bạn muốn thử loại lốp này trước, đừng tìm kiếm trong hội chơi xe đạp, mà hãy tìm ở những dịch vụ chia sẻ xe đạp công cộng.
